ПАСТАНОВА МIНIСТЭРСТВА АДУКАЦЫI РЭСПУБЛIКI БЕЛАРУСЬ  20 снежня 2011 г. N 283  АБ ЗАЦВЯРДЖЭННI ПАЛАЖЭННЯ АБ УСТАНОВЕ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫI

1. Зацвердзiць прыкладзенае Палажэнне аб установе агульнай сярэдняй адукацыi.

2. Дадзеная пастанова ўступае ў сiлу пасля яе афiцыйнага апублiкавання. 
Мiнiстр С.А.Маскевiч

УЗГОДНЕНА УЗГОДНЕНА

Мiнiстр абароны Мiнiстр аховы здароўя

Рэспублiкi Беларусь Рэспублiкi Беларусь

генерал-лейтэнант В.I.Жарко

Ю.В.Жадобiн 28.10.2011

24.11.2011 
УЗГОДНЕНА УЗГОДНЕНА

Намеснiк Мiнiстра культуры Мiнiстр

Рэспублiкi Беларусь па надзвычайных сiтуацыях

В.I.Кураш Рэспублiкi Беларусь

05.08.2011 У.А.Вашчанка

17.08.2011

Мiнiстр прыродных рэсурсаў Мiнiстр спорту i турызму

i аховы навакольнага асяроддзя Рэспублiкi Беларусь

Рэспублiкi Беларусь А.Л.Качан

У.Р.Цалка 08.08.2011

08.08.2011

Першы намеснiк Мiнiстра Мiнiстр унутраных спраў

працы i сацыяльнай абароны Рэспублiкi Беларусь

Рэспублiкi Беларусь А.Н.Куляшоў

П.П.Грушнiк 17.08.2011

04.08.2011

Першы намеснiк Мiнiстр эканомiкi

Мiнiстра фiнансаў Рэспублiкi Беларусь

Рэспублiкi Беларусь М.Г.Снапкоў

У.В.Амарын 17.08.2011

20.12.2011

Старшыня Дзяржаўнага Старшыня

пагранiчнага камiтэта Брэсцкага абласнога

Рэспублiкi Беларусь выканаўчага камiтэта

I.А.Рачкоўскi К.А.Сумар

20.12.2011 08.08.2011

Першы намеснiк старшынi Старшыня

Вiцебскага абласнога Гомельскага абласнога

выканаўчага камiтэта выканаўчага камiтэта

У.Г.Навацкi У.А.Дворнiк

02.08.2011 03.08.2011

Старшыня Старшыня

Гродзенскага абласнога Мiнскага абласнога

выканаўчага камiтэта выканаўчага камiтэта

С.Б.Шапiра Б.В.Батура

08.08.2011 03.08.2011

Старшыня Старшыня

Магiлёўскага абласнога Мiнскага гарадскога

выканаўчага камiтэта выканаўчага камiтэта

П.М.Руднiк М.А.Ладуцька

08.08.2011 04.08.2011

Пастанова

Мiнiстэрства адукацыi

Рэспублiкi Беларусь

20.12.2011 N 283 
ПАЛАЖЭННЕ 

АБ УСТАНОВЕ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫI 
ГЛАВА 1

АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННI

2. Установа агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляе сваю дзейнасць у адпаведнасцi з Кодэксам Рэспублiкi Беларусь аб адукацыi, дадзеным Палажэннем, iншымi актамi заканадаўства i яе статутам.

3. Прадметам дзейнасцi ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi з'яўляецца рэалiзацыя адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi, адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыi, адукацыйнай праграмы сярэдняй спецыяльнай адукацыi, што забяспечвае атрыманне квалiфiкацыi спецыялiста з сярэдняй спецыяльнай адукацыяй, адукацыйных праграм спецыяльнай адукацыi, адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыi дзяцей i моладзi, адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых), праграмы выхавання i абароны праў i законных iнтарэсаў дзяцей, якiя знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становiшчы, праграмы выхавання дзяцей, якiя маюць патрэбу ў аздараўленнi.

Вiды ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыi, адукацыйныя праграмы асноўнай адукацыi, адукацыйныя праграмы дадатковай адукацыi, праграмы выхавання, якiя рэалiзуюцца ўстановай агульнай сярэдняй адукацыi адпаведнага вiду, вызначаны артыкулам 156 Кодэкса Рэспублiкi Беларусь аб адукацыi.

4. Стварэнне, рэарганiзацыя i лiквiдацыя ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляюцца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам.

5. Дзяржаўная акрэдытацыя ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi на адпаведнасць заяўленаму вiду, пацвярджэнне дзяржаўнай акрэдытацыi ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi на адпаведнасць заяўленаму вiду ажыццяўляюцца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам.

6. Установа агульнай сярэдняй адукацыi ў частцы, якая не ўрэгулявана дадзеным Палажэннем, кiруецца:

пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыi заканадаўствам, якое вызначае парадак арганiзацыi адукацыйнага працэсу ва ўстановах адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыi i прыёму ў iх асоб для атрымання дашкольнай адукацыi;

пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы сярэдняй спецыяльнай адукацыi, што забяспечвае атрыманне квалiфiкацыi спецыялiста з сярэдняй спецыяльнай адукацыяй, заканадаўствам, якое вызначае парадак арганiзацыi адукацыйнага працэсу ва ўстановах адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйных праграм сярэдняй спецыяльнай адукацыi i прыёму (залiчэння) у iх асоб для атрымання сярэдняй спецыяльнай адукацыi;

пры рэалiзацыi адукацыйных праграм спецыяльнай адукацыi заканадаўствам, якое вызначае парадак арганiзацыi адукацыйнага працэсу ва ўстановах адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйных праграм спецыяльнай адукацыi;

пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыi дзяцей i моладзi заканадаўствам, якое вызначае парадак арганiзацыi адукацыйнага працэсу ва ўстановах адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыi дзяцей i моладзi i прыёму ў iх асоб для атрымання дадатковай адукацыi дзяцей i моладзi;

пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых) заканадаўствам, якое вызначае парадак арганiзацыi адукацыйнага працэсу ва ўстановах адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых);

пры рэалiзацыi праграм выхавання заканадаўствам, якое вызначае парадак арганiзацыi выхаваўчага працэсу ва ўстановах адукацыi пры рэалiзацыi праграмы выхавання i абароны праў i законных iнтарэсаў дзяцей, якiя знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становiшчы, праграмы выхавання дзяцей, якiя маюць патрэбу ў аздараўленнi.

7. Аказанне медыцынскай дапамогi навучэнцам ва ўстанове агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляецца ў парадку i на ўмовах, устаноўленых заканадаўствам.

8. Статыстычная справаздачнасць установы агульнай сярэдняй адукацыi прадстаўляецца ў адпаведнасцi з заканадаўствам.

9. Установа агульнай сярэдняй адукацыi забяспечвае накапленне, улiк, захоўванне i выкарыстанне архiўных дакументаў у адпаведнасцi з патрабаваннямi заканадаўства ў сферы архiўнай справы i справаводства.

10. Установа агульнай сярэдняй адукацыi мае права ажыццяўляць эксперыментальную i iнавацыйную дзейнасць у адпаведнасцi з заканадаўствам.

11. Установа агульнай сярэдняй адукацыi мае права ажыццяўляць мiжнароднае супрацоўнiцтва ў адпаведнасцi з заканадаўствам.

12. Кантроль за забеспячэннем якасцi адукацыi ва ўстанове агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляецца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам.

13. Установа агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляе самакантроль за забеспячэннем якасцi адукацыi ў адпаведнасцi з заканадаўствам.

14. Фiнансаванне дзяржаўных i прыватных устаноў агульнай сярэдняй адукацыi, ажыццяўленне дзейнасцi, якая прыносiць даходы, расходаванне сродкаў, атрыманых установамi агульнай сярэдняй адукацыi ад гэтай дзейнасцi, а таксама фармiраванне заснавальнiкамi матэрыяльна-тэхнiчнай базы ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыi i забеспячэнне яе абнаўлення i развiцця ажыццяўляюцца ў адпаведнасцi з заканадаўствам. 
ГЛАВА 2

СТРУКТУРА ЎСТАНОВЫ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫI

16. Да адасобленых падраздзяленняў установы агульнай сярэдняй адукацыi адносяцца фiлiял, прадстаўнiцтва, iншае адасобленае падраздзяленне, якiя ствараюцца i ажыццяўляюць сваю дзейнасць у парадку, устаноўленым заканадаўствам.

17. Да структурных падраздзяленняў установы агульнай сярэдняй адукацыi адносяцца бiблiятэка, iнтэрнат, аддзяленне, пункт карэкцыйна-педагагiчнай дапамогi, вучэбна-кансультацыйны пункт, вучэбна-вопытны ўчастак (гаспадарка), рэсурсны цэнтр, вытворчая (вучэбна-вытворчая) майстэрня, вучэбна-вытворчы камбiнат працоўнага навучання i прафесiянальнай арыентацыi, цэнтр дапрызыўнай падрыхтоўкi, лагер, iншыя структурныя падраздзяленнi.

Структурнае падраздзяленне можа стварацца як адасобленае падраздзяленне.

Структурныя падраздзяленнi ствараюцца i ажыццяўляюць сваю дзейнасць у адпаведнасцi з заканадаўствам, дадзеным Палажэннем, статутам установы агульнай сярэдняй адукацыi, палажэннем аб адпаведным структурным падраздзяленнi, якое зацвярджаецца кiраўнiком установы агульнай сярэдняй адукацыi.

18. Установа агульнай сярэдняй адукацыi, за выключэннем школы-iнтэрната для дзяцей-сiрот i дзяцей, якiя засталiся без апекi бацькоў (далей - школа-iнтэрнат), гiмназii-iнтэрната, санаторнай школы-iнтэрната, вячэрняй школы, ясляў-сада - пачатковай школы, дзiцячага сада - пачатковай школы, мiжшкольнага вучэбна-вытворчага камбiната працоўнага навучання i прафесiянальнай арыентацыi (далей - мiжшкольны вучэбна-вытворчы камбiнат), мiжшкольнага цэнтра дапрызыўнай падрыхтоўкi, можа мець у сваёй структуры iнтэрнат.

19. Для арганiзацыi адукацыйнага працэсу пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы сярэдняй спецыяльнай адукацыi, што забяспечвае атрыманне квалiфiкацыi спецыялiста з сярэдняй спецыяльнай адукацыяй, у структуры базавай школы - каледжа мастацтваў, сярэдняй школы - каледжа мастацтваў, гiмназii - каледжа мастацтваў можа стварацца аддзяленне. Гэтае структурнае падраздзяленне ствараецца i ажыццяўляе дзейнасць у адпаведнасцi з Палажэннем аб ўстанове сярэдняй спецыяльнай адукацыi, зацверджаным пастановай Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь ад 22 лiпеня 2011 г. N 106 "О некоторых вопросах среднего специального образования" (Национальный реестр правовых актов Республики Беларусь, 2011 г., N 107, 8/24152).

20. Вучэбна-вопытны ўчастак (гаспадарка) - структурнае падраздзяленне ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi, што ствараецца з мэтай забеспячэння:

правядзення практычных работ па асновах i тэхналогii вырошчвання раслiн у адпаведнасцi з вучэбнай праграмай вучэбнага прадмета "Працоўнае навучанне";

вырошчвання жывёл, назiрання за iх ростам i развiццём у адпаведнасцi з вучэбнымi праграмамi факультатыўных заняткаў;

рэалiзацыi адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыi дзяцей i моладзi па эколага-бiялагiчным профiлi;

правядзення навукова-даследчых вопытаў па заданнях навуковых i сельскагаспадарчых арганiзацый;

грамадска карыснай працы i практыкi.

21. У залежнасцi ад прадмета, мэт i задач дзейнасцi ў структуры вучэбна-вопытнага ўчастка (гаспадаркi) могуць стварацца наступныя падраздзяленнi:

ахаванага грунту - для вырошчвання агароднiны, кветкава-дэкаратыўных i пакаёвых раслiн, расады, размнажэння пладова-ягадных i дэкаратыўных раслiн у цяплiцах, парнiках, на ўцепленым грунце;

па вырошчваннi сельскагаспадарчых культур - для вырошчвання па сiстэме севазвароту гароднiны, бульбы, садавiны, пладова-ягадных культур i iншых сельскагаспадарчых культур i раслiн, расады кветкава-дэкаратыўных раслiн;

па вырошчваннi пладова-ягадных i дэкаратыўных культур - для вырошчвання саджанцаў пладовых i дэкаратыўных дрэў, ягадных i дэкаратыўных кустарнiкаў;

дэндралагiчнае - для стварэння калекцый дрэвавых i куставых раслiн;

заалагiчнае - для стварэння кутка жывой прыроды, што таксама можа ўключаць трусятнiк, птушнiк, пчальнiкi i iншыя аб'екты жывёлагадоўлi;

калекцыйнае - для вырошчвання i стварэння калекцый раслiн сартоў сельскагаспадарчых, кветкава-дэкаратыўных i сiстэматычных груп раслiн, распаўсюджаных лекавых раслiн;

па вырошчваннi кветкава-дэкаратыўных раслiн - для вырошчвання аднагадовых, двухгадовых, шматгадовых кветкава-дэкаратыўных раслiн, планiроўкi азелянення тэрыторыi ўстановы адукацыi i вывучэння асноў ландшафтнага дызайну;

экалагiчнае - для стварэння экалагiчнай сцежкi з мэтай вывучэння разнастайнасцi навакольнага асяроддзя.

Для ажыццяўлення дзейнасцi вучэбна-вопытнага ўчастка (гаспадаркi) установе агульнай сярэдняй адукацыi могуць прадастаўляцца зямельныя ўчасткi ў адпаведнасцi з Кодэксам Рэспублiкi Беларусь аб зямлi.

22. Рэсурсны цэнтр - структурнае падраздзяленне ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi, дзе канцэнтруюцца матэрыяльна-тэхнiчныя, педагагiчныя i iнфармацыйныя рэсурсы з мэтай iх эфектыўнага i рацыянальнага выкарыстання для iнавацыйнага развiцця ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыi раёна (горада).

23. Асноўныя задачы рэсурснага цэнтра:

стварэнне медыятэкi, фармiраванне яе фонду сучаснымi вучэбнымi i iншымi выданнямi i забеспячэнне доступу да iх праз камп'ютарныя сеткi, уключаючы глабальную камп'ютарную сетку Iнтэрнэт;

удзел у вопытнай праверцы вучэбных выданняў, экспертызе сродкаў навучання, неабходных для рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi;

арганiзацыя i правядзенне канферэнцый, семiнараў, практыкумаў i iншых мерапрыемстваў для педагагiчных работнiкаў;

арганiзацыя i правядзенне вучэбных заняткаў па асобных тэмах вучэбных праграм па вучэбных прадметах, факультатыўных заняткаў;

арганiзацыя i правядзенне кансультацый для педагагiчных работнiкаў па пытаннях правядзення вучэбных заняткаў па асобных тэмах вучэбных праграм па вучэбных прадметах, факультатыўных заняткаў з выкарыстаннем адпаведных рэсурсаў рэсурснага цэнтра.

24. Вытворчая (вучэбна-вытворчая) майстэрня, вучэбна-вытворчы камбiнат працоўнага навучання i прафесiянальнай арыентацыi (далей - вучэбна-вытворчыя аб'екты) як структурныя падраздзяленнi ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi ствараюцца з мэтай ажыццяўлення навучання i выхавання па вучэбным прадмеце "Працоўнае навучанне" на II ступенi агульнай сярэдняй адукацыi, арганiзацыi грамадска карыснай працы, рэалiзацыi адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых).

Дзейнасць вучэбна-вытворчых аб'ектаў у частцы ажыццяўлення адукацыйнага працэсу па вучэбным прадмеце "Працоўнае навучанне", правядзення факультатыўных заняткаў у адпаведнасцi з вучэбнымi праграмамi факультатыўных заняткаў па асновах выбару прафесii (далей - дапрафесiянальная падрыхтоўка), арганiзацыi грамадска карыснай працы, рэалiзацыi адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых) вызначаецца ў адпаведнасцi з главой 14 дадзенага Палажэння.

25. Цэнтр дапрызыўнай падрыхтоўкi як структурнае падраздзяленне ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi ствараецца з мэтай ажыццяўлення навучання i выхавання па вучэбным прадмеце "Дапрызыўная i медыцынская падрыхтоўка" на III ступенi агульнай сярэдняй адукацыi, ваенна-патрыятычнага выхавання вучняў i падрыхтоўкi iх да службы ва Узброеных Сiлах Рэспублiкi Беларусь, iншых войсках i воiнскiх фармiраваннях Рэспублiкi Беларусь.

Дзейнасць цэнтра дапрызыўнай падрыхтоўкi ў частцы ажыццяўлення адукацыйнага працэсу па вучэбным прадмеце "Дапрызыўная i медыцынская падрыхтоўка", правядзення факультатыўных заняткаў у адпаведнасцi з вучэбнымi праграмамi факультатыўных заняткаў ваенна-патрыятычнай накiраванасцi вызначаецца ў адпаведнасцi з главой 15 дадзенага Палажэння.

26. Для арганiзацыi выхаваўчага працэсу пры рэалiзацыi праграмы выхавання дзяцей, якiя маюць патрэбу ў аздараўленнi, ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыi, за выключэннем вячэрнiх школ, можа стварацца лагер.

27. Ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыi ствараюцца сацыяльна-педагагiчная i псiхалагiчная службы, якiя дзейнiчаюць у адпаведнасцi з заканадаўствам.

НАВУЧЭНЦЫ ВА ЎСТАНОВЕ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫI, IХ ПРАВЫ I АБАВЯЗКI

29. Для мэт дадзенага Палажэння да выхаванца адносiцца асоба, якая асвойвае змест адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыi.

30. Вучань - асоба, якая асвойвае змест аднаго з вiдаў адукацыйнай праграмы агульнай сярэдняй адукацыi, або адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыi на ўзроўнi агульнай сярэдняй адукацыi, або адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыi на ўзроўнi агульнай сярэдняй адукацыi для асоб з iнтэлектуальнай недастатковасцю, або адукацыйнай праграмы сярэдняй спецыяльнай адукацыi, што забяспечвае атрыманне квалiфiкацыi спецыялiста з сярэдняй спецыяльнай адукацыяй, або адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыi дзяцей i моладзi.

31. Слухач - асоба, якая пры навучаннi i выхаваннi на III ступенi агульнай сярэдняй адукацыi асвойвае змест адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых).

32. Правы i абавязкi навучэнцаў ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыi ўстанаўлiваюцца Кодэксам Рэспублiкi Беларусь аб адукацыi, iншымi актамi заканадаўства, статутам i правiламi ўнутранага распарадку для навучэнцаў. 
ГЛАВА 4

ПЕДАГАГIЧНЫЯ РАБОТНIКI, IНШЫЯ РАБОТНIКI ЎСТАНОВЫ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫI, IХ ПРАВЫ I АБАВЯЗКI

34. Да iншых работнiкаў установы агульнай сярэдняй адукацыi адносяцца асобы, якiя ажыццяўляюць адмiнiстратыўна-гаспадарчыя, iнжынерна-тэхнiчныя, вытворчыя i iншыя дапаможныя функцыi.

35. Патрабаваннi, якiя прад'яўляюцца да педагагiчных работнiкаў, iх правы i абавязкi, правы i абавязкi iншых работнiкаў установы агульнай сярэдняй адукацыi ўстанаўлiваюцца Кодэксам Рэспублiкi Беларусь аб адукацыi, iншымi актамi заканадаўства, статутам i iншымi лакальнымi нарматыўнымi прававымi актамi ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi, iх працоўнымi дагаворамi. 
ГЛАВА 5

КIРАВАННЕ ЎСТАНОВАЙ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫI

37. Статут установы агульнай сярэдняй адукацыi зацвярджаецца заснавальнiкам у парадку, устаноўленым заканадаўствам.

Установа агульнай сярэдняй адукацыi забяспечвае азнаямленне асоб (законных прадстаўнiкоў непаўналетнiх асоб) пры залiчэннi ва ўстанову адукацыi з пасведчаннем аб дзяржаўнай рэгiстрацыi, статутам, сертыфiкатамi аб дзяржаўнай акрэдытацыi, а па iх патрабаваннi - i з вучэбна-праграмнай дакументацыяй.

38. Непасрэднае кiраўнiцтва ўстановай агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляе кiраўнiк (дырэктар, начальнiк), якi назначаецца на пасаду i вызваляецца ад пасады заснавальнiкам.

39. Кiраўнiк установы агульнай сярэдняй адукацыi:

узначальвае ўстанову адукацыi, кiруе яе работай, забяспечвае ўзаемадзеянне з зацiкаўленымi;

нясе адказнасць за вынiкi работы ўстановы адукацыi ў адпаведнасцi з заканадаўствам;

дзейнiчае ад iмя ўстановы адукацыi без даверанасцi, прадстаўляе яе ва ўсiх арганiзацыях;

у межах сваёй кампетэнцыi выдае загады i дае ўказаннi, выкананне якiх абавязкова для ўсiх работнiкаў i навучэнцаў;

прымае на работу i звальняе педагагiчных i iншых работнiкаў установы адукацыi, заключае (працягвае, скасоўвае) з iмi працоўныя дагаворы (кантракты), прымяняе да iх меры заахвочвання, дысцыплiнарнага спагнання (для сярэдняй школы, якая знаходзiцца на тэрыторыi папраўчай установы, - па ўзгадненню з яе кiраўнiком);

зацвярджае структуру i штатны расклад установы адукацыi згодна з тыпавымi штатамi i зацверджанымi нарматывамi колькасцi работнiкаў у межах сродкаў, што выдзяляюцца на аплату працы;

арганiзуе работу ўстановы адукацыi па разглядзе зваротаў грамадзян i юрыдычных асоб, вядзеннi кнiгi заўваг i прапаноў, ажыццяўленнi адмiнiстрацыйных працэдур. Пры неабходнасцi ўносiць прапановы па такiх зваротах на разгляд заснавальнiка;

ажыццяўляе асабiсты прыём грамадзян i прадстаўнiкоў юрыдычных асоб;

ажыццяўляе iншыя паўнамоцтвы, прадугледжаныя заканадаўствам.

40. Асноўным органам самакiравання ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi з'яўляецца савет, якi ўзначальвае кiраўнiк установы агульнай сярэдняй адукацыi.

Ва ўстанове агульнай сярэдняй адукацыi ствараецца педагагiчны савет i могуць стварацца папячыцельскi савет i бацькоўскi камiтэт.

Органы самакiравання ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi ствараюцца i ажыццяўляюць сваю дзейнасць у адпаведнасцi з:

Палажэннем аб савеце ўстановы адукацыi, зацверджаным пастановай Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь ад 18 лiпеня 2011 г. N 84 (Национальный реестр правовых актов Республики Беларусь, 2011 г., N 95, 8/24039);

Палажэннем аб педагагiчным савеце ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi, Палажэннем аб бацькоўскiм камiтэце ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi, зацверджанымi пастановай Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь ад 28 чэрвеня 2011 г. N 47 "Об утверждении положений о педагогическом совете учреждения общего среднего образования и родительском комитете учреждения общего среднего образования" (Национальный реестр правовых актов Республики Беларусь, 2011 г., N 124, 8/24340);

Палажэннем аб папячыцельскiм савеце ўстановы адукацыi, зацверджаным пастановай Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь ад 25 лiпеня 2011 г. N 146 "Об утверждении Положения о попечительском совете учреждения образования" (Национальный реестр правовых актов Республики Беларусь, 2011 г., N 99, 8/24094).

АРГАНIЗАЦЫЯ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ ПРЫ РЭАЛIЗАЦЫI АДУКАЦЫЙНЫХ ПРАГРАМ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫI

42. Адукацыйны працэс пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляецца ў класах, у тым лiку класах iнтэграванага навучання i выхавання, спецыялiзаваных па спорце класах, вячэрнiх класах, групах (пры дзяленнi класа на групы) або iндывiдуальна.

43. Для арганiзацыi адукацыйнага працэсу пры навучаннi i выхаваннi на I, II i III ступенях агульнай сярэдняй адукацыi вучнi, як правiла, аднаго ўзросту аб'ядноўваюцца ў клас. У выпадку, калi колькасць вучняў пры прыёме (залiчэннi) ва ўстанову адукацыi, якая рэалiзуе адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыi, перавышае ўстаноўленую пунктам 13 артыкула 158 Кодэкса Рэспублiкi Беларусь аб адукацыi напаўняльнасць класа, то ствараюцца некалькi класаў (паралельныя класы).

44. Спецыялiзаваныя па спорце класы могуць стварацца ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыi наступных вiдаў:

пачатковай школе;

базавай школе;

сярэдняй школе;

сувораўскiм вучылiшчы;

кадэцкiм вучылiшчы;

школе-iнтэрнаце;

вучэбна-педагагiчным комплексе (акрамя базавай школы - каледжа мастацтваў, сярэдняй школы - каледжа мастацтваў, гiмназii - каледжа мастацтваў, сярэдняй школы - вучылiшча алiмпiйскага рэзерву).

45. Вячэрнiя классы могуць стварацца ў сярэднiх школах, сярэднiх школах (фiлiялах дзяржаўных сярэднiх школ), што знаходзяцца на тэрыторыi папраўчых устаноў крымiнальна-выканаўчай сiстэмы Мiнiстэрства ўнутраных спраў Рэспублiкi Беларусь, рэспублiканскiх унiтарных вытворчых прадпрыемстваў Дэпартамента выканання пакаранняў Мiнiстэрства ўнутраных спраў Рэспублiкi Беларусь, лячэбна-працоўных прафiлакторыяў Мiнiстэрства ўнутраных спраў Рэспублiкi Беларусь, i вучэбна-педагагiчных комплексах яслi-сад - сярэдняя школа, дзiцячы сад - сярэдняя школа.

46. Арганiзацыя адукацыйнага працэсу пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ў межах навучальнага года ажыццяўляецца па чвэрцях.

47. Для вучняў пры засваеннi зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ўстанаўлiваюцца канiкулы на працягу навучальнага года i летнiя канiкулы.

На працягу навучальнага года ўстанаўлiваюцца восеньскiя, зiмовыя i вясновыя канiкулы агульнай працягласцю не менш за 30 каляндарных дзён. Для вучняў I i II класаў у III чвэрцi (трэцi тыдзень лютага) устанаўлiваюцца канiкулы працягласцю не менш за 7 каляндарных дзён.

Працягласць летнiх канiкул павiнна быць не менш за 12 каляндарных тыдняў, а для вучняў IX класаў, якiя працягваюць атрыманне адукацыi на III ступенi агульнай сярэдняй адукацыi, - не менш за 10 каляндарных тыдняў.

Пачатак i заканчэнне чвэрцяў, канiкул вызначаюцца Мiнiстэрствам адукацыi Рэспублiкi Беларусь не менш чым за год да пачатку навучальнага года.

48. Адукацыйны працэс пры навучаннi i выхаваннi на I, II i III ступенях агульнай сярэдняй адукацыi арганiзуецца ў рэжыме шасцiдзённага школьнага тыдня, у якi ўваходзяць пяцiдзённы вучэбны тыдзень i адзiн дзень тыдня для правядзення з вучнямi спартыўна-масавых, фiзкультурна-аздараўленчых, iншых выхаваўчых мерапрыемстваў, арганiзацыi працоўнага навучання, у тым лiку вучэбных заняткаў на вучэбна-вытворчых аб'ектах, у мiжшкольным вучэбна-вытворчым камбiнаце.

49. Асноўнай формай арганiзацыi адукацыйнага працэсу пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi з'яўляюцца вучэбныя заняткi: урок, назiранне, экскурсiя i iншыя заняткi. Дадаткова праводзяцца факультатыўныя, стымулюючыя, падтрымлiваючыя заняткi, кансультацыi (для вучняў, якiя атрымлiваюць агульную сярэднюю адукацыю ў завочнай форме атрымання адукацыi), заняткi па фiзiчнай рэабiлiтацыi, музычна-рытмiчныя заняткi (для вучняў санаторных школ-iнтэрнатаў), практыка, вучэбна-палявыя зборы, грамадска карысная праца.

50. Вучэбныя заняткi пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi могуць праводзiцца па зменах у адпаведнасцi з патрабаваннямi санiтарных нормаў, правiлаў i гiгiенiчных нарматываў.

51. Рэжым арганiзацыi вучэбных заняткаў пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ў санаторных школах-iнтэрнатах, вячэрнiх школах, вячэрнiх класах, сярэднiх школах (фiлiялах дзяржаўных сярэднiх школ), што знаходзяцца на тэрыторыi папраўчых устаноў крымiнальна-выканаўчай сiстэмы Мiнiстэрства ўнутраных спраў Рэспублiкi Беларусь, рэспублiканскiх унiтарных вытворчых прадпрыемстваў Дэпартамента выканання пакаранняў Мiнiстэрства ўнутраных спраў Рэспублiкi Беларусь, лячэбна-працоўных прафiлакторыяў Мiнiстэрства ўнутраных спраў Рэспублiкi Беларусь, вызначаецца заснавальнiкамi з улiкам асаблiвасцяў дзейнасцi гэтых вiдаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыi i асаблiвасцяў арганiзацыi адукацыйнага працэсу ў вячэрнiх класах.

52. У вячэрняй школе, вячэрнiх класах для вучняў, якiя навучаюцца ў завочнай форме атрымання адукацыi, у кожнай чвэрцi на працягу не больш за 10 працоўных дзён праводзяцца вучэбныя заняткi ў адпаведнасцi з вучэбным планам вячэрняй школы (завочная форма атрымання адукацыi), а ў перыяд памiж вучэбнымi заняткамi - факультатыўныя, стымулюючыя заняткi i кансультацыi. Тэрмiны правядзення вучэбных заняткаў у кожнай чвэрцi вызначаюцца штогод кiраўнiком установы адукацыi i даводзяцца да ведама ўдзельнiкаў адукацыйнага працэсу.

53. Навучанне i выхаванне пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляюцца на адной з дзяржаўных моў Рэспублiкi Беларусь.

Выбар мовы навучання i выхавання i вывучэнне моў пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ажыццяўляюцца ў адпаведнасцi з артыкулам 90 Кодэкса Рэспублiкi Беларусь аб адукацыi i iншымi актамi заканадаўства.

Пры прыняццi рашэння аб адкрыццi ў гiмназii дадаткова I - IV класаў для рэалiзацыi адукацыйнай праграмы пачатковай адукацыi яе заснавальнiк вызначае абавязковую для вывучэння замежную мову з улiкам магчымасцяў прадаўжэння яе вывучэння асобамi, якiя атрымалi пачатковую адукацыю ў гэтай гiмназii i не былi залiчаны ў яе для атрымання базавай адукацыi, сярэдняй адукацыi, у iншых установах адукацыi, якiя рэалiзуюць адукацыйную праграму базавай адукацыi, адукацыйную праграму сярэдняй адукацыi, па месцы iх жыхарства.

54. Пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi класы дзеляцца:

на групу хлопчыкаў (юнакоў) i групу дзяўчынак (дзяўчат) пры правядзеннi вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце "Працоўнае навучанне" ў V - IX класах i па вучэбным прадмеце "Фiзiчная культура i здароўе" ў X i XI класах. У выпадку, калi магчыма арганiзаваць правядзенне вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце "Фiзiчная культура i здароўе" паасобна для хлопчыкаў (юнакоў) i дзяўчынак (дзяўчат) у iншых класах, то па рашэнню ўпраўлення (аддзела) адукацыi мясцовага выканаўчага i распарадчага органа, узгодненаму з фiнансавым упраўленнем (аддзелам) гэтага мясцовага выканаўчага i распарадчага органа, гэтыя класы дзеляцца таксама на адпаведныя групы. Дапускаецца ў спецыялiзаваных лiцэях дзяленне класаў на дзве групы пры напаўняльнасцi класа не менш за 20 вучняў мужчынскага полу пры правядзеннi вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце "Працоўнае навучанне" ў VII i VIII класах i па вучэбным прадмеце "Фiзiчная культура i здароўе" ў VII - XI класах;

на групу юнакоў i групу дзяўчат пры правядзеннi вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце "Дапрызыўная i медыцынская падрыхтоўка" ў X i XI класах;

на тры групы пры правядзеннi вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце "Замежная мова" з напаўняльнасцю кожнай групы не менш за шэсць i не больш за дзесяць вучняў. У выпадку, калi немагчыма сфармiраваць тры групы з напаўняльнасцю кожнай з iх не менш за шэсць вучняў, дапускаецца дзяленне класа на дзве групы, але напаўняльнасцю кожнай з iх не менш за шэсць вучняў;

на дзве групы ў базавых школах, сярэднiх школах, кадэцкiх вучылiшчах, яслях-садах - базавых школах, яслях-садах - сярэднiх школах, дзiцячых садах - базавых школах, дзiцячых садах - сярэднiх школах пры напаўняльнасцi класа не менш за 25 вучняў, школах-iнтэрнатах, санаторных школах-iнтэрнатах, вячэрнiх школах, вячэрнiх класах, гiмназiях, гiмназiях-iнтэрнатах, лiцэях, установах вышэйшай адукацыi, спецыялiзаваных лiцэях, сувораўскiх вучылiшчах, базавых школах - каледжах мастацтваў, сярэднiх школах - каледжах мастацтваў, гiмназiях - каледжах мастацтваў пры напаўняльнасцi класа не менш за 20 вучняў пры правядзеннi вучэбных заняткаў па вучэбных прадметах:

"Iнфарматыка" - у VI - XI (XII) класах;

"Матэматыка" - пры правядзеннi практыкумаў па рашэнню задач у X i XI класах з вывучэннем на павышаным узроўнi вучэбных прадметаў "Матэматыка" i "Фiзiка";

"Фiзiка" - пры правядзеннi франтальных лабараторных работ у VII - XI (XII) класах, практыкумаў па рашэнню задач у X i XI класах з вывучэннем на павышаным узроўнi вучэбных прадметаў "Матэматыка" i "Фiзiка";

"Бiялогiя" - пры правядзеннi лабараторных i практычных работ у X - XI класах з вывучэннем на павышаным узроўнi вучэбных прадметаў "Хiмiя" i "Бiялогiя";

"Хiмiя" - пры правядзеннi практычных работ у VII - XI (XII) класах, лабараторных вопытаў у X i XI класах з вывучэннем на павышаным узроўнi вучэбных прадметаў "Хiмiя" i "Бiялогiя";

"Астраномiя" - пры правядзеннi астранамiчных назiранняў у XI (XII) класе;

на дзве групы ў базавых школах - каледжах мастацтваў, сярэднiх школах - каледжах мастацтваў, гiмназiях - каледжах мастацтваў пры правядзеннi вучэбных заняткаў па вучэбных прадметах, змест якiх накiраваны на развiццё здольнасцяў вучняў у галiне асобных вiдаў мастацтва i па якiх адукацыйный працэс ажыццяўляецца не iндывiдуальна.

55. Вучэбныя прадметы, змест якiх накiраваны на развiццё здольнасцяў вучняў у галiне асобных вiдаў мастацтва у базавых школах - каледжах мастацтваў, сярэднiх школах - каледжах мастацтваў, гiмназiях - каледжах мастацтваў i па якiх адукацыйны працэс ажыццяўляецца iндывiдуальна, вызначаюцца вучэбна-праграмнай дакументацыяй адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi.

56. У базавых школах - каледжах мастацтваў, сярэднiх школах - каледжах мастацтваў, гiмназiях - каледжах мастацтваў:

вучэбныя заняткi па вучэбных прадметах "Харавы клас", "Танец класiчны, народна-сцэнiчны, гiсторыка-бытавы або сучасны бальны", "Рытмiка", "Асновы сцэнiчнага руху", "Музычныя i тэатральныя гульнi" праводзяцца сумесна настаўнiкам, якi рэалiзуе змест адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi па адпаведным вучэбным прадмеце, i канцэртмайстрам (акампанiятарам);

вучэбныя заняткi па вучэбным прадмеце "Iгра на музычным iнструменце" (акрамя фартэпiяна) праводзяцца сумесна настаўнiкам, якi рэалiзуе змест адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi па гэтым вучэбным прадмеце, i канцэртмайстрам (акампанiятарам);

вучэбныя заняткi, на якiх ажыццяўляецца работа з жывой натуры па вучэбных прадметах "Жывапiс", "Малюнак", праводзяцца настаўнiкам, якi рэалiзуе змест адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi па гэтых вучэбных прадметах, з удзелам 2 натуршчыкаў (вучэбныя заняткi па выкананню партрэта, дэталяў галавы i дэталяў фiгуры (кiсць, ступня) i 1 натуршчыка (вучэбныя заняткi для ўсiх iншых пастановак).

57. У выпадку, калi колькасць вучняў у класе менш за ўстаноўленую пунктам 13 артыкула 158 Кодэкса Рэспублiкi Беларусь аб адукацыi напаўняльнасць класа, установа адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi можа ажыццяўляць дзяленне класаў на групы пры вывучэннi вучэбных прадметаў, акрэсленых у пункце 54 дадзенага Палажэння, за кошт вучэбных гадзiн, якiя ўстаноўлены тыпавым вучэбным планам установы агульнай сярэдняй адукацыi адпаведнага вiду на правядзенне факультатыўных заняткаў.

58. Пры наяўнасцi ў кожным з I - IV класаў не больш за шэсць вучняў вучэбныя заняткi па вучэбных прадметах "Фiзiчная культура i здароўе", "Музыка", "Выяўленчае мастацтва", "Працоўнае навучанне" праводзяцца адначасова з вучнямi I i II, II i III, III i IV або I i III, II i IV класаў або ў iншых аптымальных для ўстановы адукацыi варыянтах спалучэння вучняў розных класаў.

59. З мэтай выхавання ў вучняў адказных адносiн да асабiстай i грамадскай бяспекi i фармiравання вопыту бяспечнай жыццядзейнасцi на працягу навучальнага года з вучнямi II - IX класаў праводзяцца факультатыўныя заняткi ў адпаведнасцi з вучэбнай праграмай факультатыўных заняткаў па асновах бяспекi жыццядзейнасцi, а з вучнямi I - IX класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыi, што размешчаны на тэрыторыi радыяцыйнага забруджвання, таксама праводзяцца факультатыўныя заняткi ў адпаведнасцi з вучэбнай праграмай факультатыўных заняткаў па радыяцыйнай бяспецы. У спецыялiзаваным лiцэi з вучнямi VII - XI класаў, акрамя таго, праводзяцца факультатыўныя заняткi ў адпаведнасцi з вучэбнай праграмай факультатыўных заняткаў па пажарнай аварыйна-ратавальнай падрыхтоўцы, асновах папярэджання надзвычайных сiтуацый, асновах лiквiдацыi надзвычайных сiтуацый. З мэтай забеспячэння атрымання вучнямi сувораўскiх вучылiшчаў першапачатковых ведаў i навыкаў у ваеннай справе, якiя неабходны для выбару прафесii, службы ва Узброеных Сiлах Рэспублiкi Беларусь, iншых войсках i воiнскiх фармiраваннях Рэспублiкi Беларусь, органах ўнутраных спраў, органах i падраздзяленнях па надзвычайных сiтуацыях, на працягу навучальнага года з вучнямi VII - XI класаў праводзяцца ў шосты школьны дзень факультатыўныя заняткi ў адпаведнасцi з вучэбнай праграмай факультатыўных заняткаў па асновах ваеннай справы.

60. За кошт вучэбных гадзiн, што ўстаноўлены тыпавым вучэбным планам установы агульнай сярэдняй адукацыi адпаведнага вiду на правядзенне факультатыўных заняткаў, могуць праводзiцца ў шосты школьны дзень заняткi гульнявымi вiдамi спорту i можа рэалiзоўвацца адукацыйная праграма прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых) для вучняў X - XI (XII) класаў. На правядзенне заняткаў гульнявымi вiдамi спорту выдзяляецца 1 вучэбная гадзiна на клас на тыдзень, а для асвойвання зместу адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых) - у рамках колькасцi вучэбных гадзiн, прадугледжанай тыпавымi вучэбнымi планамi па прафесiях, але не больш за 6 вучэбных гадзiн у тыдзень.

61. Непаўналетнiя вучнi з улiкам погляду iх законных прадстаўнiкоў, зыходзячы са схiльнасцяў, жаданняў i стану здароўя могуць вывучаць асобныя вучэбныя прадметы на павышаным узроўнi на факультатыўных занятках у межах колькасцi вучэбных гадзiн на правядзенне факультатыўных заняткаў, устаноўленай тыпавым вучэбным планам установы агульнай сярэдняй адукацыi адпаведнага вiду.

Факультатыўныя заняткi могуць быць прыродазнаўча-матэматычнай, гуманiтарнай, грамадазнаўчай, экалагiчнай, ваенна-патрыятычнай, музычнай, харэаграфiчнай, мастацкай, тэатральнай, спартыўнай i iншай накiраванасцi. Факультатыўныя заняткi музычнай, харэаграфiчнай i тэатральнай накiраванасцi могуць праводзiцца сумесна настаўнiкам, якi рэалiзуе змест адпаведнай вучэбнай праграмы факультатыўных заняткаў, i канцэртмайстрам (акампанiятарам).

Факультатыўныя заняткi, як правiла, праводзяцца да пачатку або пасля завяршэння ўрокаў. Факультатыўныя заняткi ў IX (X) - XI (XII) класах могуць праводзiцца ў шосты школьны дзень.

62. Для арганiзацыi факультатыўных, стымулюючых i падтрымлiваючых заняткаў, кансультацый (для вучняў, якiя атрымлiваюць агульную сярэднюю адукацыю ў завочнай форме атрымання адукацыi) вучнi, як правiла, аднаго або паралельных класаў аб'ядноўваюцца ў групу.

Напаўняльнасць групы для арганiзацыi заняткаў, названых у частцы першай гэтага пункта, павiнна складаць:

не менш за тры вучнi пры правядзеннi факультатыўных заняткаў ва ўстановах адукацыi, што размешчаны ў сельскiх населеных пунктах;

не менш за пяць вучняў пры правядзеннi факультатыўных заняткаў ва ўстановах адукацыi, што размешчаны ў гарадах i пасёлках гарадскога тыпу;

не менш за тры вучнi пры правядзеннi стымулюючых, падтрымлiваючых заняткаў i кансультацый (для вучняў, якiя атрымлiваюць агульную сярэднюю адукацыю ў завочнай форме атрымання адукацыi).

Дапускаецца ў пачатковай школе, базавай школе, сярэдняй школе, вучэбна-педагагiчным комплексе, за выключэннем базавай школы - каледжа мастацтваў, сярэдняй школы - каледжа мастацтваў, гiмназii - каледжа мастацтваў, правядзенне iндывiдуальна падтрымлiваючых заняткаў, накiраваных на пераадольванне цяжкасцяў у вывучэннi вучэбных прадметаў "Беларуская мова" i "Руская мова", для непаўналетнiх замежных грамадзян i асоб без грамадзянства, якiя часова пражываюць у Рэспублiцы Беларусь, а таксама для непаўналетнiх грамадзян i асоб без грамадзянства, якiм прадастаўлены статус бежанца або дадатковая абарона ў Рэспублiцы Беларусь або якiя хадайнiчаюць аб прадастаўленнi статуса бежанца або дадатковай абароне ў Рэспублiцы Беларусь.

63. Па рашэнню заснавальнiка ўстановы агульнай сярэдняй адукацыi, у якой арганiзуюцца факультатыўныя заняткi музычнай, тэатральнай, харэаграфiчнай i мастацкай накiраванасцi, дапускаецца:

ажыццяўляць адукацыйны працэс iндывiдуальна пры засваеннi на факультатыўных занятках музычнай накiраванасцi зместу вучэбнай праграмы факультатыўных заняткаў для I - IX класаў, накiраванай на навучанне iгры на адпаведным музычным iнструменце. На кожнага вучня адводзiцца 2 вучэбныя гадзiны на тыдзень;

ажыццяўляць адукацыйны працэс у групах з напаўняльнасцю не менш за два вучнi на факультатыўных занятках пры засваеннi зместу вучэбных праграм факультатыўных заняткаў музычнай, тэатральнай i харэаграфiчнай накiраванасцi для I - IX класаў, накiраваных на фармiраванне музычнай культуры сродкамi вакальнага або музычна-iнструментальнага мастацтва, а таксама на фармiраванне харэаграфiчнай культуры, тэатральнай культуры сродкамi харэаграфiчнага мастацтва, тэатральнага мастацтва. На кожную групу вучняў з лiку вучняў аднаго або паралельных класаў адводзiцца 1 вучэбная гадзiна на тыдзень;

ажыццяўляць адукацыйны працэс у групах з напаўняльнасцю не менш за два вучнi пры засваеннi зместу вучэбных праграм факультатыўных заняткаў мастацкай накiраванасцi для I - IX класаў, накiраваных на фармiраванне мастацкай культуры сродкамi выяўленчага, дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва i дызайну. На кожную групу вучняў з лiку вучняў аднаго або паралельных класаў адводзiцца не больш за 3 вучэбныя гадзiны на тыдзень.

64. У выпадку, калi ўстанова агульнай сярэдняй адукацыi, што размешчана ў сельскiм населеным пункце, пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi не выкарыстоўвае па аб'ектыўных прычынах вызначаную тыпавым вучэбным планам установы агульнай сярэдняй адукацыi адпаведнага вiду агульную колькасць вучэбных гадзiн, фiнансуемых з мясцовага бюджэту, за кошт гэтых вучэбных гадзiн у раёне па рашэнню ўпраўлення (аддзела) адукацыi мясцовага выканаўчага i распарадчага органа на базе асобных устаноў агульнай сярэдняй адукацыi могуць быць арганiзаваны факультатыўныя заняткi для вучняў некалькiх устаноў агульнай сярэдняй адукацыi.

65. Саставы груп для правядзення факультатыўных заняткаў пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi зацвярджаюцца загадам кiраўнiка ўстановы адукацыi (кiраўнiка ўстановы адукацыi, на базе якой арганiзаваны факультатыўныя заняткi для вучняў некалькiх устаноў агульнай сярэдняй адукацыi).

66. Штодзённая колькасць вучэбных заняткаў ва ўстанове адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi i iх паслядоўнасць вызначаюцца раскладам вучэбных заняткаў, што складаецца з улiкам патрабаванняў санiтарных нормаў, правiлаў i гiгiенiчных нарматываў. Расклад вучэбных заняткаў зацвярджаецца кiраўнiком установы адукацыi.

67. Факультатыўныя заняткi, у тым лiку факультатыўныя заняткi, названыя ў пункце 59 дадзенага Палажэння, а таксама заняткi па фiзiчнай рэабiлiтацыi, у тым лiку i па плаваннi, у санаторнай школе-iнтэрнаце плануюцца асобным раскладам, што зацвярджаецца кiраўнiком установы адукацыi, якая рэалiзуе адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыi.

68. Працягласць перапынкаў памiж вучэбнымi заняткамi i факультатыўнымi заняткамi (заняткамi па фiзiчнай рэабiлiтацыi, у тым лiку i па плаваннi, у санаторнай школе-iнтэрнаце), названымi ў пункце 67 дадзенага Палажэння, вызначаецца ўстановай адукацыi зыходзячы з канкрэтных умоў яе дзейнасцi, арганiзацыi харчавання вучняў i iх адпачынку ў адпаведнасцi з патрабаваннямi санiтарных нормаў, правiлаў i гiгiенiчных нарматываў.

69. Адукацыйны працэс пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi для адораных i таленавiтых вучняў, а таксама для вучняў, якiя па ўважлiвых прычынах пастаянна або часова на працягу навучальнага года не могуць наведваць вучэбныя заняткi i праходзiць ва ўстаноўленыя тэрмiны атэстацыю, можа ажыццяўляцца iндывiдуальна ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам.

Пры арганiзацыi адукацыйнага працэсу iндывiдуальна ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам вучань можа асвойваць самастойна змест асвойваемай iм адукацыйнай праграмы агульнай сярэдняй адукацыi часткова або поўнасцю.

70. Для вырашэння пытання аб арганiзацыi адукацыйнага працэсу iндывiдуальна ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам вучань (законны прадстаўнiк непаўналетняга вучня) падае заяву на iмя кiраўнiка ўстановы адукацыi.

Рашэнне аб арганiзацыi адукацыйнага працэсу iндывiдуальна ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам (аб адмове ў арганiзацыi адукацыйнага працэсу iндывiдуальна ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам) кiраўнiк установы адукацыi прымае на працягу дзесяцi каляндарных дзён з дня падачы заявы вучнем (законным прадстаўнiком непаўналетняга вучня).

71. Рашэнне аб тэрмiнах i формах правядзення атэстацыi вучня, якi асвойвае змест адной з адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам, прымаецца ўстановай адукацыi i даводзiцца да ведама вучня або законнага прадстаўнiка непаўналетняга вучня ў пiсьмовай форме на працягу пяцi каляндарных дзён з дня прыняцця кiраўнiком установы адукацыi рашэння аб арганiзацыi адукацыйнага працэсу iндывiдуальна ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам.

72. Вучань, якi асвойвае змест адной з адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам, лiчыцца ў спiсах вучняў установы адукацыi. У класным журнале ў графе аб наведваннi вучнямi вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце (вучэбных прадметах), па якiм матэрыял у адпаведнасцi з вучэбнай праграмай ён асвойвае самастойна, робiцца запiс - "вывучае самастойна ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам".

73. Арганiзацыя адукацыйнага працэсу вучня ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам можа быць спынена:

па заяве вучня або законнага прадстаўнiка непаўналетняга вучня;

па рашэнню ўстановы адукацыi, калi вучань па вынiках атэстацыi атрымаў гадавую адзнаку 0 (нуль) балаў па адным з вучэбных прадметаў, па якiм матэрыял у адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам ён асвойваў самастойна.

74. Рашэнне аб спыненнi арганiзацыi адукацыйнага працэсу вучня ў адпаведнасцi з iндывiдуальным вучэбным планам прымаецца кiраўнiком установы адукацыi i ў тыднёвы тэрмiн даводзiцца да ведама вучня або законнага прадстаўнiка непаўналетняга вучня.

75. Выхаваўчую работу з вучнямi класа ўстановы адукацыi пры рэалiзацыi адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыi арганiзуе настаўнiк, якi выконвае абавязкi класнага кiраўнiка.

76. Па завяршэнню навучальнага года:

з вучнямi X класа, за выключэннем вучняў X класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыi, што размешчаны на тэрыторыi радыяцыйнага забруджвання, санаторных школ-iнтэрнатаў, вячэрнiх школ, вячэрнiх класаў, праводзяцца абавязковыя 5-дзённыя вучэбна-палявыя зборы (юнакi) i 5-дзённая медыцынская практыка (дзяўчаты), на якiя выдзяляецца па 30 вучэбных гадзiн. Правядзенне вучэбна-палявых збораў, медыцынскай практыкi для вучняў устаноў адукацыi, якiя не маюць у сваёй структуры цэнтра дапрызыўнай падрыхтоўкi, арганiзуецца ў цэнтры дапрызыўнай падрыхтоўкi iншых устаноў агульнай сярэдняй адукацыi або ў мiжшкольным цэнтры дапрызыўнай падрыхтоўкi ў парадку, вызначаным аддзеламi (упраўленнямi) адукацыi мясцовых выканаўчых i распарадчых органаў па ўзгадненню з раённым (гарадскiм) ваенным камiсарыятам, начальнiкамi воiнскiх гарнiзонаў i камандзiрамi воiнскiх часцей, кiраўнiцтвам арганiзацый аховы здароўя;

з вучнямi V - VIII класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыi, якiя маюць вучэбна-вопытныя ўчасткi (гаспадаркi), на працягу 5 дзён па 3 вучэбныя гадзiны на дзень праводзiцца працоўная практыка (усяго 15 вучэбных гадзiн на клас). Тэрмiны, парадак арганiзацыi працоўнай практыкi, зыходзячы з мясцовых умоў, вызначае кiраўнiк установы агульнай сярэдняй адукацыi;

з вучнямi V - VIII класаў базавых школ - каледжаў мастацтваў, вучнямi сярэднiх школ - каледжаў мастацтваў, гiмназiй - каледжаў мастацтваў, якiя вывучаюць вучэбныя прадметы, змест якiх накiраваны на развiццё здольнасцяў у галiне выяўленчага мастацтва, праводзiцца творчая практыка працягласцю 5 дзён па 3 вучэбныя гадзiны на дзень (усяго 15 вучэбных гадзiн на клас). Тэрмiны, парадак арганiзацыi творчай практыкi зыходзячы з мясцовых умоў вызначае кiраўнiк вучэбна-педагагiчнага комплексу.

77. Агульная колькасць вучэбных гадзiн, якая фiнансуецца з рэспублiканскага i (або) мясцовых бюджэтаў на правядзенне вучэбных заняткаў (заняткаў), пры распрацоўцы вучэбнага плана ўстановы адукацыi, якая рэалiзуе адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыi, павялiчваецца яе заснавальнiкам у наступных выпадках:

правядзення вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце "Фiзiчная культура i здароўе" з вучнямi, якiя па стану здароўя аднесены да спецыяльнай групы. На групу выдзяляецца 2 вучэбныя гадзiны на тыдзень;

дзялення класаў на групы ў адпаведнасцi з пунктам 54 дадзенага Палажэння;

прадаўжэння вывучэння вучнямi V - XI (XII) класаў раней вывучаемай замежнай мовы, якая не вывучаецца ў дадзенай установе адукацыi, пры наяўнасцi ў кожным класе ад аднаго да пяцi вучняў. На вывучэнне раней вывучаемай замежнай мовы выдзяляецца не менш за 3 вучэбныя гадзiны на тыдзень на клас. Вучнi, якiя працягваюць вывучаць раней вывучаемую замежную мову, не ўлiчваюцца пры вызначэннi колькасцi груп пры дзяленнi адпаведнага класа на групы для правядзення вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце "Замежная мова";

выдзялення вучэбных гадзiн для канцэртмайстра (акампанiятара) з разлiку 100 працэнтаў часу, адведзенага на правядзенне музычна-рытмiчных заняткаў у санаторнай школе-iнтэрнаце;

выдзялення вучэбных гадзiн для канцэртмайстра (акампанiятара), натуршчыкаў у базавых школах - каледжах мастацтваў, сярэднiх школах - каледжах мастацтваў, гiмназiях - каледжах мастацтваў з разлiку:

100 працэнтаў часу, што вызначаны вучэбным планам адпаведнага вучэбна-педагагiчнага комплексу на вывучэнне вучэбных прадметаў "Iгра на музычным iнструменце" (акрамя фартэпiяна); "Харавы клас", "Ансамблевы клас (вакальны)", "Ансамблевы клас (iнструментальны)", "Танец класiчны, народна-сцэнiчны, гiсторыка-бытавы або сучасны бальны", "Рытмiка", "Асновы сцэнiчнага руху", "Музычныя i тэатральныя гульнi";

100 працэнтаў часу, што вызначаны адпаведным вучэбна-педагагiчным комплексам у адпаведнасцi з вучэбнай праграмай па вучэбных прадметах "Жывапiс", "Малюнак" на правядзенне вучэбных заняткаў, на якiх ажыццяўляецца работа з жывой натуры;

выдзялення вучэбных гадзiн для канцэртмайстра (акампанiятара) з разлiку 100 працэнтаў часу, адведзенага на правядзенне факультатыўных заняткаў музычнай, тэатральнай, харэаграфiчнай накiраванасцi ў адпаведнасцi з вучэбнымi праграмамi названых факультатыўных заняткаў i арганiзаваных у групах, напаўняльнасць якiх устаноўлена ў абзацах другiм i трэцiм частцы другой пункта 62 дадзенага Палажэння;

выдзялення вучэбных гадзiн на правядзенне факультатыўных заняткаў музычнай, тэатральнай, харэаграфiчнай i мастацкай накiраванасцi ў адпаведнасцi з пунктам 63 дадзенага Палажэння i вучэбных гадзiн для канцэртмайстра (акампанiятара) з разлiку 100 працэнтаў часу, адведзенага на навучанне iгры на музычным iнструменце (акрамя фартэпiяна), на фармiраванне музычнай культуры сродкамi вакальнага або музычна-iнструментальнага мастацтва, а таксама на фармiраванне харэаграфiчнай культуры, тэатральнай культуры сродкамi харэаграфiчнага мастацтва, тэатральнага мастацтва ў адпаведнасцi з абзацамi другiм i трэцiм пункта 63 дадзенага Палажэння;

выдзялення вучэбных гадзiн на правядзенне практычных вучэбных заняткаў па вучэбных дысцыплiнах "Ваджэнне трактароў", "Ваджэнне аўтамабiля", што вызначаны тыпавымi вучэбнымi планамi па прафесiях "Вадзiцель колавых трактароў катэгорыi "A", "Вадзiцель механiчных транспартных сродкаў катэгорыi "В", "Вадзiцель механiчных транспартных сродкаў катэгорыi "B" i "C" пры рэалiзацыi адукацыйнай праграмы прафесiянальнай падрыхтоўкi рабочых (служачых);

правядзення вучэбна-палявых збораў, практыкi (медыцынскай, працоўнай, творчай) у адпаведнасцi з пунктам 76 дадзенага Палажэння;

правядзення грамадска карыснай працы з разлiку 1 вучэбная гадзiна на тыдзень у III - VIII класах i 2 вучэбныя гадзiны на тыдзень у IX - XI класах.